وزير امور خارجه كشورمان گفت: حركت به سمت پارادايم گفتوگو، اقدام ضروري و نياز جهان امروزي است زيرا اين حركت به دنبال تحميل عقايد و حتي اقناع طرف مقابل نيست.
به گزارش ادارهكل روابط عمومي و اطلاعرساني سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامي، محمدجواد ظريف، وزير امور خارجه كشورمان در سخنراني خود در نخستين اجلاس گفتوگوهاي آسيايي، گفت: آسيا، مهد فرهنگها و تفكرهاي گوناگون و متوع و مهد تمدن در جامعه جهاني است. قاره كهن همانطور كه آسيا را در جامعه بينالملل به اين نام مينامند، همواره خاستگاه فلسفه، تفكر، گفتوگو و درك مشترك بوده است. اما متأسفانه همين آسيا، امروز محل درگيريها، بحرانها، كشمكشها و كشتارهاي فراواني است كه فاصله بسيار مهم و طولاني با مباني فرهنگي، اعتقادي و ديدگاهها و بينشهاي مختلف آسيايي دارد.
گفتوگوي فرهنگي يك ضرورت امنيتي و جهاني براي است
وي افزود: هر چند آسيا داراي نگرشهاي گوناگون است، اما آنچه در منطقه ما به ويژه در منطقه غرب آسيا ميگذرد، با هر چه كه به آن اعتقاد داريم، مغايرت اساسي داريم. با اين دو برداشت مشترك، گفتوگوي فرهنگي يك حركت دانشگاهي و آكادميك نيست؛ گرچه دانشگاهها و محيطهاي دانشگاهي و فرهنگي ميزبان اين حركت و بهترين حاملان اين گفتوگو هستند، اما گفتوگوي فرهنگي يك ضرورت امنيتي و جهاني براي ماست.
بازي كردن براي حاصل جمع صفر، نتيجه منفي در پي دارد
ظريف همچنين با بيان اينكه نيازمند گفتوگوي فرهنگي هستيم؛ اما منظور ما از گفتوگو چيست؟ گفت: دنيا در قرنهاي گذشته بر اساس پارادايم مبتني بر قدرت حركت كرده كه نتيجه آن بازي با حاصل جمع صفر است و جز ضرر و درگيري و كشتار، نتيجهاي به همراه نداشته است. پارادايم كنوني روابط بينالملل، مبتني بر دشمنانگاري، اعتقادسازي براي كوبيدن دشمنان فرضي و پارادايم بازيهاي با حاصل جمع صفر است كه به نتيجه بازي با حاصل جمع منفي منجر خواهد شد.
سلطهگران جهان را به سمت افراط، كشتار و كشمكش كشاندهاند
وي در بخش ديگري از سخنانش با تأكيد بر اينكه اگر بخواهيم به قيمت به وحشت انداختن ديگران، براي خودمان آرامش ايجاد كنيم و با ناامن كردن جوامع ديگر جامعه خود را ايمن سازيم، ناگزير همگان در وحشت و ناامني خواهند بود، بيان كرد: اصطلاح موجود در بازدارندگي هستهاي، اصطلاحي است كه در زبان انگليسي به آن ديوانگي ميگويند؛ نابودي تضميني مشترك. ما بر اساس وضعيت امروز خيال ميكنيم در امنيت زندگي ميكنيم. تفكر مبتني بر اختلافسازي و حذف ديگران، تفكري است كه از سوي سلطهگران بر ديگران تحميل شد و جهان را به سمت افراط، كشتار و كشمكش كشيده است.
براي خروج از پارادايم ناامن كنوني، گفتوگو بهترين ابزار است
وزير امور خارجه كشورمان در ادامه سخنانش اظهار كرد: براي خروج از اين پارادايم ناگزير هستيم كه پارادايم ديگري را جايگزين آن كنيم و آن را پارادايمي است كه شايد گفتوگو به معناي اعم آن بهترين واژه براي معرفي آن باشد. در گفتوگو بر مبناي آنچه فرهنگهاي آسيايي و فرهنگ اسلامي ما به آن حكم ميكند، ما به دنبال فهم، درك و شنيدن هستيم، همچنين ما به دنبال يادگيري هستيم و قبل از آنكه در گفتوگو به دنبال تحميل عقايد و حتي اقناع طرف مقابل باشيم، به دنبال خاستگاه فكري و نگرانيهاي طرف مقابل هستيم.
ظريف همچنين بيان كرد: در گفتوگو درمييابيم كه طرف ما جز خود ما نيست و طرف ما آرزوها و نگرانيها و خواستهاي مشابه به خود ما دارد. اولين چيزي كه درمييابيم، انسانيت مشترك ما و خطرات و فرصتهاي مشترك ماست. لذا حركت از پارادايم حذف به سمت پارادايم گفتوگو، اقدام ضروري و مهم در اين حركت جمعي است.
مسئول آمريكا ملتهاي جهان را با الفاظ ركيك خطاب ميكند
وي در بخش ديگري از سخنانش با اشاره به سياستهاي تفرقهافكنانه دونالد ترامپ، افزود: فردي در ايالات متحده قدرت را در دست گرفته كه آنقدر فهم و درك ندارد كه كل ملتها را با الفاظ ركيك و غيرقابل پذيرش مورد خطاب قرار ميدهد. اين فرهنگ و تفكر مانع رسيدن به پارادايم همهگير است. همه ما كه به دنبال ساخت جهان بهتر هستيم، نياز داريم با اين خودبرتربيني مقابله كنيم.
فرهنگ بر امنيت مؤثر است
وي در بخش ديگري از سخنان خود با اشاره به نقش فرهنگ به عنوان عامل امنيت، گفت: امروز در منطقه خود مواجه با حركتهاي خطرناك مبتني بر تفكر نفرت، تكفير و حذف هستيم. افراط امروز كه آسيا و به ويژه غرب آسيا را تهديد ميكند، درست است كه نياز به راهكار نظامي دارد؛ اما اثرگذارتر و اصيلتر از آن، نيازمند مقابله فرهنگي است.
ظريف ادامه داد: ناتواني و ناكارآمدي برخي دولتها در برآوردن خواستهاي مردم خود كه نخستين آن در منطقه غرب آسيا، مسأله فلسطين است، باعث ايجاد گسلهاي اساسي ايجاد شده است؛ اما اين حكومتهاي ناكارآمد به جاي مقابله با ريشههاي اين گسلها، تلاش كردهاند با ايرانهراسي، ايجاد ديگرهراسي، فرافكني و ايجاد نفرت از دولتهاي ديگر، اين وحشت و نفرت را جايگزين كنند.
نياز امروز جامعه جهاني مقابله با افراط است
وي تأكيد كرد: نياز امروز ما مقابله با افراط است. گفتوگو ميتواند مبناي افراط را به چالش بكشد و اين افراط كه همه جاي جهان را دربرگرفته، از بين ببرد. به جاي پارادايم حذف و رقابت غيرسالم، به پارادايم گفتوگو و فراگير حركت كنيم. نياز رسيدن به امنيت داريم. از امنيت براي خود به قيمت ناامني براي ديگران، به سمت امنيت براي همگان حركت كنيم. براي اين امر، تعامل اهل علم و تفكر، رفتوآمد نخبگان، تلاش براي پيدا كردن راههاي مشترك و ... گفتوگو يك حركت ضروري است.
وزير امور خارجه كشورمان در پايان با اشاره به نقش و تأثير برگزاري نخستين اجلاس گفتوگوهاي آسيايي، بر تداوم اين گفتوگوها تأكيد كرد.
بنا بر اعلام اين خبر، نخستين اجلاس گفتوگوهای فرهنگی آسیایی، صبح امروز (شنبه 23 ديماه) با حضور سید عباس صالحی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، محمدجواد ظريف، وزير امور خارجه، منصور غلامی، وزیر علوم، تحقیقات و فناوری، ابوذر ابراهیمیتركمان، ريیس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامي و بيش از 70 انديشمند و شخصيت علمي و فرهنگي از 20 كشور آسيايي در محل اين سازمان آغار به كار كرد.
كميسيونهاي «شرق آسيا»، «شبهقاره» و «آسياي مركزي و قفقاز» اين اجلاس، به مدت سه روز (23 تا 25 ديماه) به ترتيب در دانشكده مطالعات جهان دانشگاه تهران، دانشگاه فرودسي مشهد و مازندران (بابلسر)، برگزار ميشود.
اين همايش به همت سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامي و با همكاري دانشگاه تهران، دانشگاه فردوسی مشهد، دانشگاه مازندران (بابلسر)، مؤسسه فرهنگی اکو، مجمع بینالمجالس آسیایی و مرکز گفتوگوی همکاری آسیایی، برگزار ميشود.